Οι πρόσφατες αποκαλύψεις για τις «μπίζνες» βουλευτών του κυβερνώντος κόμματος με το Δημόσιο και ο τρόπος με τον οποίον αντέδρασαν οι ίδιοι, οι οποίοι δικαιολογήθηκαν με το γελοίο επιχείρημα ότι δεν ήξεραν για τις απαγορεύσεις που ορίζει το Σύνταγμα, σε κάνει να αναρωτιέσαι μήπως αυτά τα φαινόμενα έχουν μια βαθιά αιτία που έχει να κάνει με την ηθική διάσταση της συμμετοχής στα κοινά, της ενασχόλησης με την πολιτική, δηλαδή.

Ξέρω ότι κάποιοι θα γελάσουν σκεπτόμενοι κοντά - κοντά τις λέξεις «ηθική» και «πολιτική». Ξέρω επίσης ότι το ίδιο το σύστημα αβαντάρει αυτές τις πολιτικά ανήθικες συμπεριφορές. Εκείνη η Επιτροπή «Πόθεν Έσχες», πόθεν... έβοσκε, ας πούμε, και δεν παρενέβη, ως όφειλε;..

Στη χώρα μας το φαινόμενο δεν είναι νεόφερτο. Ράμματα -και μεγάλα- υπάρχουν για τη γούνα των κομμάτων που κυβέρνησαν τα προηγούμενα χρόνια. Το ζήτημα είναι το πώς αντιμετωπίζουν πολιτικοί και πολίτες την πολιτική στο σύγχρονο ελληνικό κράτος και κυρίως αυτή την εποχή. Δυστυχώς, βάσει όλων όσα έρχονται στο φως, δεν μπορούμε να είμαστε αισιόδοξοι ότι η κατάσταση θα βελτιωθεί επί το δημοκρατικότερον ή το ηθικότερον.

Ο Αριστοτέλης, πάνω στη σκέψη του οποίου στηρίχθηκε όλος ο σύγχρονος δυτικός κόσμος, έλεγε ότι είναι υποχρέωση του πολιτικού όντος να ασχοληθεί με τα κοινά, και να μην ιδιωτεύει, δηλαδή να μην ασχολείται με τις ιδιωτικές του υποθέσεις. Ο φιλόσοφος χρησιμοποιούσε τον όρο «ιδιωτικός» για να περιγράψει τις προσωπικές υποθέσεις σε αντιδιαστολή με τον όρο «πολιτικός» τον οποίον χρησιμοποιούσε για να περιγράψει τις υποθέσεις της Πολιτείας, του δήμου, τα κοινά, δηλαδή.

Ο ιδιώτης θεωρείται απαίδευτος και σκοπός της Πολιτείας πρέπει να είναι η εκπαίδευσή του ώστε να ασχοληθεί με τα κοινά.

Όλα τα παραπάνω, η επί της ουσίας κληρονομιά της... πολυτραγουδισμένης δημοκρατικής Αθήνας, είναι για τον σύγχρονο Έλληνα, αλλά και Ευρωπαίο, περασμένο ξεχασμένα. Το λόμπινγκ στις Βρυξέλλες και το Qatargate αυτό ακριβώς αποδεικνύουν. Οι πιο καλοπληρωμένοι βουλευτές, οι ευρωβουλευτές, «τα τσεπώνουν» για να προωθήσουν θέσεις και προτάσεις διαφόρων συμφερόντων, που ανάθεμα αν έχουν να κάνουν με την ευημερία των Ευρωπαίων πολιτών, την οποία αυτοί οι βουλευτές έχουν εκλεγεί για να υπηρετούν.

Στη χώρα μας υπάρχουν ουκ ολίγοι πολιτικοί καριέρας. Τριάντα και σαράντα χρόνια ασχολούνται με τα κοινά, έχουν φτιάξει τους κύκλους τους, επανεκλέγονται και ζητούν ξανά την ψήφο. Η πολιτική, όμως, δεν είναι καλό για την ίδια την Πολιτεία να εκλαμβάνεται ως καριέρα.

Θα αντιτείνει κάποιος ότι οι άνθρωποι αυτοί κάνουν προεκλογικές εκστρατείες που κοστίζουν. «Προσφέρουν στο κόμμα, στην παράταξη.» Κάποιοι, μάλιστα, επενδύουν χρήματα και στα κόμματα προκειμένου να προωθηθούν. 

Δεν πρέπει να πάρουν κάτι πίσω;

Εκεί βρίσκεται το πρόβλημα. Θέλει κάποιος να υπηρετήσει τα κοινά; Να πολιτευτεί και να μην ιδιωτεύει; Να το κάνει. Η βουλευτική αποζημίωση είναι μεγάλη. Για το διάστημα που πολιτεύεται, το Σύνταγμα τον υποχρεώνει να αφήσει πίσω τις οικονομικές του, ιδιωτικές, υποθέσεις. Ωστόσο, γίνεται το αντίθετο: Κάποιοι πολιτεύονται για να πλουτίσουν και να συνεχίσουν τις business as usual. Με αυτά τα χρήματα, θα επανατροφοδοτήσουν την πολιτική τους καριέρα. Και αυτή η παράδοξη και ηθικά απαράδεκτη κατάσταση είναι αποδεκτή από μεγάλο μέρος των ιδιωτών.

Ημών, δηλαδή.

Οι ιδιώτες πολιτικοί καριέρας είναι ακόμα ένας καρπός του ελλείμματος δημοκρατικής ευθύνης. Για να θεραπευτεί το έλλειμμα δημοκρατικής ευθύνης θα έπρεπε η θητεία των αιρετών να μειωθεί. Να μην έχουν δικαίωμα επανεκλογής για πάνω από δύο θητείες, βουλευτικές και αυτοδιοικητικές. 

Τότε θα βλέπαμε ποιος θα θέλει να υπηρετήσει την πατρίδα, όπως διατείνονται όλοι από εξέδρας, και σε βάθος χρόνου ενδεχομένως θα μπορούσε να καλλιεργηθεί στους ιδιώτες η πολιτική παιδεία.

Γαλανιάδη Εύα