Από τα αρχαία χρόνια, η Πρωτομαγιά σηματοδοτεί τη νίκη της άνοιξης, του καλού καιρού, απέναντι στον αδηφάγο χειμώνα, τον θρίαμβο της ζωής πάνω στον θάνατο. Ο εορτασμός της Πρωτομαγιάς έχει τις ρίζες του σε αρχαίες αγροτικές λατρευτικές τελετές που αποσκοπούσαν στη γονιμότητα των ανθρώπων, των ζώων και των αγρών.
Σύμφωνα με την παράδοση, ο μήνας Μάιος έχει πάρει το όνομά του από τη ρωμαϊκή θεότητα Μάγια, η οποία ονομάστηκε έτσι από τη Μαία, τη μητέρα του Ερμή, το όνομα της οποίας σημαίνει «τροφός» και «μητέρα».

Από την αρχαιότητα, η γιορτή των Ανθεστηρίων σηματοδοτούσε τον ερχομό της άνοιξης. Τα Ανθεστήρια πρωτογιορτάστηκαν στην αρχαία Αθήνα, αλλά σύντομα εξαπλώθηκαν σε όλο τον ελλαδικό χώρο. Μεγαλοπρεπείς πομπές πιστών, με άνθη στα χέρια, κατευθύνονταν στα ιερά της πόλης, για να τιμήσουν τους θεούς και την άνοιξη, αλλά και για να γιορτάσουν την ανάσταση του θεού Ευάνθη (Διόνυσος), από το αίμα του οποίου φύτρωσε το πρώτο αμπέλι.

Το έθιμο του μαγιόξυλου έχει επίσης πανάρχαιες ρίζες. Το μαγιόξυλο είναι ένα πράσινο κλαδί, που μόλις έχει πετάξει φύλλα. Οι άνθρωποι το τυλίγουν με χρωματιστές κορδέλες και το στολίζουν με λουλούδια, καρπούς, μικρά φλασκιά με γλυκό κρασί και λάδι. Όπως και το στεφάνι της Πρωτομαγιάς, το μαγιόξυλο συμβολίζει την καρποφορία, τη γονιμότητα, την ευτυχία. Σκοπός του ανθρώπου που το φτιάχνει, είναι να έχει καλή υγεία και καλή σοδειά, αλλά και καλή τύχη.

Άλλο ένα έθιμο της Πρωτομαγιάς, το οποίο απαντά και στην Αρκαδία, στην Κυνουρία συγκεκριμένα, η οποία έχει εποικιστεί από πολλούς νησιώτες ανά τους αιώνες, είναι το αμίλητο νερό. Την Πρωτομαγιά, τα κορίτσια σηκώνονταν αχάραγα και πήγαιναν στην κρήνη του χωριού ή στα πηγάδια με λουλούδια στα χέρια για να πάρουν νερό και να γυρίσουν σπίτι. Έπρεπε να φέρουν το νερό στο σπίτι χωρίς να μιλούν. Αξίζει να σημειωθεί ότι πολλές φορές τα αγόρια του χωριού προσπαθούσαν να τους πάρουν μια κουβέντα και πείραζαν τα κορίτσια. Όταν το έφερναν σπίτι, όλη η οικογένεια έπρεπε να πλυθεί με αυτό. Πρόκειται για έναν μικρό τελετουργικό εξαγνισμό για το καλοκαίρι που θα ακολουθούσε.

Το στεφάνι της Πρωτομαγιάς και η συνήθεια να το κρεμούν στην πόρτα του σπιτιού αποτελεί αγροτικό έθιμο. Οι αγρότες έφτιαχναν ένα στεφάνι για το οποίο χρησιμοποιούσαν κλαδί από κλήμα και πάνω του έδεναν λουλούδια, αλλά και σύκα ξερά και άλλους καρπούς. Σε πολλά μέρη στην Ελλάδα, βάζουν και σκόρδο για «το μάτι».