Την Πέμπτη 7 Δεκεμβρίου 2023 το Περιφερειακό Συμβούλιο Πελοποννήσου συνεδρίασε σε ειδική συνεδρίαση με μοναδικό θέμα τον Προϋπολογισμό του 2024 και την έγκρισή του.

Την εισήγηση του θέματος έκανε ο κ. Χρήστος Λαμπρόπουλος, ο οποίος σημείωσε ότι η κατάρτισή του έγινε σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία, και ότι έχει εξασφαλιστεί η έγκριση της Αποκεντρωμένης αλλά και του Παρατηρητηρίου. Ο προϋπολογισμός είναι ισοσκελισμένος και είναι ύψους 329 εκατ. ευρώ, με 63 εκατ. ευρώ ταμειακό υπόλοιπο από το 2023.

Ο κ. Λαμπρόπουλος παρατήρησε ότι μέσα στην τετραετία ο προϋπολογισμός αυξήθηκε κατά περίπου 68%, και αυτό είναι αποτέλεσμα και της επιτυχίας εξασφάλισης πιστώσεων 70 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης για έργα, που είτε είναι συμβασιοποιημένα είτε σε φάση δημοπράτησης, αλλά και από το πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης». Το ταμειακό υπόλοιπο παρουσιάζει μικρότερη αύξηση, κατά περίπου 12%, αποτέλεσμα της καλής εξέλιξης της πορείας των έργων. 

Πολύ καλή απορρόφηση και εκτέλεση έργων.

Δεν υπάρχει καμία απόφαση που να μην έχει τύχη έγκρισης από τις αρμόδιες αρχές, όπως το Παρατηρητήριο ή την Αποκεντρωμένη. 

Ο κ. Γιώργος Δέδες ρώτησε αν πληρώνονται έργα αυτή τη στιγμή. «Γιατί μιλήσατε για μικρά ταμειακά υπόλοιπα. 70 εκα. ευρώ σε νέα έργα του ταμείου Ανάκαμψης. Τα έχουμε ονοματίσει; Ποια είναι αυτά και σε ποιο στάδιο είναις Και θα ήθελα να απαντήσετε στο ερώτημα πόσο προσωπικό διέθετε η Περιφέρεια το 2019 και πόσους υπαλλήλους, μόνιμους, διαθέτει σήμερα».

Ο κ. Λαμπρόπουλος απάντησε: «Υπάρχει καθυστέρηση στην πληρωμή των έργων από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, εδώ και μήνες, αλλά δεν επηρεάζει τους δείκτες που ανέφερα προηγουμένως. Και στο ΕΣΠΑ παρατηρείται σημαντική καθυστέρηση που έχει να κάνει με την αδυναμία πολλών εργολάβων να ολοκληρώσουν τα έργα. Τα 70 εκατ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης είναι ονοματισμένα».

Ακολούθησαν οι τοποθετήσεις. Η κυρία Ντίνα Νικολάκου, περιφερειακή σύμβουλος της «Νέας Πελοποννήσου», είπε ότι της προκάλεσε εντύπωση ο τρόπος παρουσίασης του προϋπολογισμού. Περίμενα ο εισηγητής να πει την αλήθεια σε ό,τι έχει να κάνει με τον προϋπολογισμό. Ο κ. περιφερειάρχης είπε ξεκάθαρα ότι με τον τρόπο που χρηματοδοτεί η κυβέρνηση τις περιφέρειες, καθυστερούν τα έργα. Πλέον ένα πολύ μεγάλο ποσοστό των έργων που υλοποιούνται, σταματούν και διακόπτονται επειδή δεν πληρώνονται. Αυτό γεννά δαπάνες, αφού όλα τα έργα έχουν αναθεωρήσεις. Έχουμε έναν όχι απλώς μη αναπτυξιακό προϋπολογισμό. Μήπως, όμως, έχουμε πάψει να είμαστε και διαχειριστές; Έχουμε έργα που λήγουν 31 Δεκεμβρίου του 2024, και δεν θα τελειώσουν ποτέ, γιατί δεν έχουμε χρήματα. Είναι απλώς μια λογιστική εγγραφή. Δεν έχει ευθύνη η Περιφέρεια. Αλλά αν συνεχίσουμε έτσι, ο θεσμός αφανίζεται. 65 εκατ. ευρώ, ταμειακό έλλειμμα. Αλλά στο ταμειακό υπόλειμμα, έχουμε αύξηση 20. Τι είναι αυτό; Έργα ΠΔΕ σημερινού ΕΠΑ, έργα ΕΣΠΑ, Ταμείου Ανάπτυξης και ΤαΠΤοκ, δεν έχουμε λεφτά. Η κυβέρνηση και οι υπουργοί οφείλουν να ξεκαθαρίσουν τη στάση τους. Στο συνέδριο της ΕΝΠΕ οι αιρετοί έλεγαν ότι καταρρέει το σύστημα, και οι πολίτες δεν τα βάζουν με την κεντρική κυβέρνηση, αλλά με τις περιφέρειες».

Η κυρία Νικολάκου χαρακτήρισε τον προϋπολογισμό «κάλπικο», και ρώτησε ευθέως πόσα χρήματα υπάρχουν αυτή τη στιγμή στο ταμείο της Περιφέρειας για να πληρωθούν τα έργα και πόσα λείπουν. «Τα χρήματα, λένε οι κυβερνητικοί, θα έρθουν το πρώτο τρίμηνο του 2024. προσωπικά, δεν τους πιστεύω. Αλλά όλες οι νέες τροπολογίες των Νόμων, έχουν μία κατεύθυνση: Να μαζευτούν όλα στην κεντρική κυβέρνηση, να γίνεται απόλυτος έλεγχος από δύο ή τρία υπουργεία, και οι περιφέρειες να παίζουν τον ρόλο του κομπάρσου. Και ανάλογα αν οι νέοι περιφερειάρχες είναι υπάλληλοι της κυβέρνησης ή όχι, θα δούμε πώς θα προχωρήσουμε το 2024. Εμείς με αυτή την πολιτική τοποθέτηση διαφωνούμε, η ΤΑ μεθοδευμένα απαξιώνεται και δεν μπορούμε να ψηφίσουμε έναν τέτοιο προϋπολογισμό, όταν έχουμε στάση πληρωμών».

Ο κ. Γιώργος Δέδες κατά την τοποθέτησή του είπε ότι μπορεί να έχουμε ξεφύγει από τη μέγγενη των μνημονίων, αλλά ο προϋπολογισμός είναι χειρότερος από την εποχή των μνημονίων.

Υπάρχει μια δραματική υστέρηση πόρων. Το μόνο που έχει αλλάξει, είναι η αύξηση των μισθών των υπαλλήλων της Περιφέρειας.

«Από το Ταμείο Ανάπτυξης, μόνο δύο έργα χρηματοδοτούνται, η ανάπλαση της παλιάς σιδηροδρομικής γραμμής στην Κόρινθο και η οδική ασφάλεια. Αλλά ποιες είναι οι προβλέψεις για το ΕΣΠΑ; Πού είναι τα αναπτυξιακά έργα; Το Ταμείο Ανάκαμψης δεν είναι ένας κάδος διά πάσαν νόσον, που όποιο έργο δεν μπορεί να το κάνει η περιφέρεια, θα το κάνει από αυτά τα χρήματα. Συζητούσαμε για τα έργα κατά της διάβρωσης, για δρόμους, για μεγάλα έργα. Η Αυτοδιοίκηση στενάζει από πόρους, στερείται αναπτυξιακών χρηματοδοτήσεων και στενάζει από έλλειψη προσωπικού. Να σταθούμε με έμφαση στα πράγματα, να αναλάβουμε την ευθύνη μας, από όποια παράταξη και να είμαστε, και να πούμε ότι δεν πάει άλλο. Αν και αυτά τα λίγα που υλοποιούνται, χρονίζουν και καθυστερούν, τότε δεν μιλάμε για ανάπτυξη, αλλά για αποανάπτυξη. Δεν μπορούμε να μιλάμε μόνο για την πολιτική της λακούβας. Έγινε νόμος το 2022 για να μπει ανώτατο πλαφόν στους ΚΑΠ. Ως ελάχιστο δείγμα ευθύνης, θα πρέπει να υπάρξει και μια σαφής τοποθέτηση του ΠεΣυ σε σχέση με την πλήρη απαξίωση του αναπτυξιακού χαρακτήρα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Ο κ. Τριαντάφυλλος Σωτηρόπουλος κατά τη δική του τοποθέτηση, είπε ότι δεν άκουσε την εισήγηση που θα ήθελε, και επεσήμανε ότι με τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή του, δεν έχει καθόλου αναπτυξιακό χαρακτήρα. «Ακούμε για στάση πληρωμών, για καθυστέρηση των έργων, και αναρωτιέμαι αν αυτή η περιφερειακή αρχή είναι περήφανη για το έργο που παραδίδει».

Από την πλευρά του, ο Γιάννης Κελλάρης («Λαϊκή Συσπείρωση») είπε: «Συζητάμε για τον προϋπολογισμό σε μια περίοδο που γίνεται μια άγρια σφαγή στην Παλαιστίνη, με χιλιάδες θύματα, με τη μεγάλη πλειονότητα να είναι παιδιά και γυναίκες. Αξιώνουμε τον σταματημό αυτής της βάρβαρης επίθεσης, στηρίζουμε τον Παλαιστινιακό λαό, και την απεμπλοκή της χώρας μας από όλες τις ιμπεριαλιστικές βάσεις. Το σχέδιο του προϋπολογισμού είναι μακριά από τις ανάγκες των λαϊκών στρωμάτων. Η μεγάλη πλειονότητα του λαού της Πελοποννήσου λεηλατείται, η δημόσια υγεία και πρόνοια υποβαθμίζονται συνεχώς, και το περιβάλλον καταστρέφεται. Ο κρατικός προϋπολογισμός είναι επίσης αντιλαϊκός. Οι προτεραιότητες των δράσεών σας, σχετίζονται με μια μικρή μερίδα επιχειρήσεων».

Ο κ. Θανάσης Πετράκος κατά τη δική του τοποθέτηση, είπε τα εξής: «Τι συζητάμε εμείς εδώ; Αποφάσισαν άλλοι, να αποφασίζει το Παρατηρητήριο για τον προϋπολογισμό, παρότι το 2018 βγήκαμε από τα μνημόνια, για τον προϋπολογισμό. Ο προϋπολογισμός δεν καταρτίζεται σύμφωνα με τη νομιμότητα, αλλά σύμφωνα με την παρανομία. Τη συνεχιζόμενη παρανομία των μνημονίων. Η νομιμότητα λέει ότι οι περιφέρειες δικαιούνται το 4% του ΦΠΑ και το 2,4% του φόρου φυσικών και νομικών προσώπων. Άρα, έπρεπε να πάρουν 1,450 δισ. ευρώ οι περιφέρειες. Οι περιφέρειες συνολικά παίρνουν 805 εκατ ευρώ. Παρακρατείται το 44,5%. Άρα, δεν υπάρχει καμία νομικότητα σε αυτό».

Για μία ακόμα χρονιά, συνεχίζεται η παράνομη παρακράτηση των θεσμοθετημένων πόρων.

«Από το 2019 ως το 2024, 300 εκατ. έχουν παρανόμως παρακρατηθεί από την Περιφέρεια Πελοποννήσου στην εξαετία τη μεταμνημονιακή. Να γιατί δεν μπορούν να γίνουν έργα».

Ο περιφερειάρχης Πελοποννήσου Παναγιώτης Νίκας ευχαρίστησε τις Υπηρεσίες για την κατάρτιση του προϋπολογισμού, και είπε ότι προφανώς συμφωνούμε με τους θεσμοθετημένους νόμους. Συνήθως, είπε, όμως, αυτοί που θεσμοθετούν, δεν τηρούν τους νόμους. «Σήμερα υπεγράφη η απένταξη του γηπέδου της Δημητσάνας. Γιατί; Γιατί δεν υπάρχουν χρήματα. Το σύνολο σχεδόν των έργων των ΠΔΕ, και των έργων του ΕΣΠΑ, όχι δρόμοι και κτίρια μόνο, αλλά και επιχειρήσεις. Δεν είμαστε βέβαιοι τι θα γίνει με τη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων. Στον περιφερειάρχη επιπίπτουν. Η μη πληρωμή πλήττει τη φερεγγυότητα της περιφέρειας». Ο περιφερειάρχης έδωσε κάποιες κατευθύνσεις στη νέα περιφερειακή αρχή, ενώ αναφέρθηκε και στους αριθμούς των μόνιμων υπαλλήλων της Περιφέρειας, υπογραμμίζοντας ότι χρειάζεται η Περιφέρεια εξειδικευμένους υπαλλήλους.

Ο κ. Νίκας είπε, συγκεκριμένα, ότι πρέπει να δημιουργηθεί ένα φωτοβολταϊκό πάρκο στη Μεγαλόπολη, και υποστήριξε ότι πρέπει να αλλάξει ο τρόπος αγοράς προμηθειών. Για ακόμα μία φορά, κατηγόρησε την Πολιτεία ότι τα χρήματα που δίνονται στις περιφέρειες, εξυπηρετούν πελατειακές σχέσεις.

Ο κ. Κάτσαρης υπογράμμισε κατά τη δευτερολογία του ότι κανείς δεν αντέδρασε στην ψήφιση του νόμου 5056 λίγες ημέρες πριν από τις εκλογές, που καταργεί επιτροπές και αποστεώνει τα δημοτικά και περιφερειακά συμβούλια. «Η υποχρηματοδότηση στους δήμους και στις περιφέρειες εξειδικεύεται, δεν θα υπάρχουν χρήματα για τα σχολεία, πρέπει να βρεθούν χορηγοί. Αυτή είναι η ουσία του νέου νόμου. Άρα, για ποιους προϋπολογισμούς μιλάμε; Στην ουσία, θα γίνουν μικρές επιχειρήσεις οι περιφέρειες».

Οι παρατάξεις της αντιπολίτευσης ζήτησαν να λάβει το Σώμα μια απόφαση που να δηλώνει ρητά ότι η περιφέρεια ζητεί τα νόμιμα, δηλαδή τα 46 εκατ. ευρώ που χρωστάει η κυβέρνηση, να έρχονται τα χρήματα για να μην σταματούν τα έργα, να αποδίδονται οι πόροι και να μην παρανομεί το κράτος.