Η καταβολή του Δώρου Χριστουγέννων πρέπει να γίνει έως τις 21/12. Σε περίπτωση που το Δώρο Χριστουγέννων δεν καταβληθεί έγκαιρα, οι εργαζόμενοι ή/και τα σωματεία μπορούν και πρέπει να προσφύγουν στην οικεία Επιθεώρηση Εργασίας προκειμένου να συνταχθεί μηνυτήρια αναφορά.  Η μηνυτήρια αναφορά διαβιβάζεται στον Εισαγγελέα για την άσκηση ποινικής δίωξης σε βάρος του εργοδότη ή του νόμιμου εκπροσώπου αυτού (για την περίπτωση εταιρείας κλπ), ενώ παράλληλα διαβιβάζεται και στο οικείο αστυνομικό τμήμα για την κίνηση της αυτόφωρης διαδικασίας και της σύλληψης του παραβάτη εργοδότη.  Οι εργαζόμενοι ή/και τα σωματεία τους έχουν το δικαίωμα να υποβάλουν μήνυση απευθείας στο αρμόδιο αστυνομικό τμήμα και να ζητήσουν την εφαρμογή της αυτόφωρης διαδικασίας.

Επισημαίνεται ότι στη μηνυτήρια αναφορά θα πρέπει να αναγράφονται τα στοιχεία της επιχείρησης και τα στοιχεία κατοικίας του εργοδότη, εάν αυτό είναι δυνατό, δεδομένου ότι η διαδικασία του αυτοφώρου διαρκεί 48 ώρες.

Σε κάθε περίπτωση μη καταβολής του Δώρου Χριστουγέννων, μέσα στην τασσόμενη προθεσμία, οι Κοινωνικοί Επιθεωρητές Εργασίας του Σ.ΕΠ.Ε έχουν υποχρέωση να επεμβαίνουν άμεσα, διενεργώντας ελέγχους και να βρίσκονται σε πλήρη ετοιμότητα, για την άσκηση της διαδικασίας του αυτοφώρου και την επιβολή των σχετικών κυρώσεων.

Στην περίπτωση αυτή, ο εργοδότης απειλείται με φυλάκιση τουλάχιστον έξι μηνών ή/και χρηματική ποινή τουλάχιστον 900 ευρώ (άρθρο 28§1 του Ν. 3996/2011). Οι εργαζόμενοι ή/και τα σωματεία τους έχουν το δικαίωμα να υποβάλουν μήνυση απευθείας στο αρμόδιο αστυνομικό τμήμα και να ζητήσουν την εφαρμογή της αυτόφωρης διαδικασίας. Σε επίπεδο Επιθεώρησης Εργασίας πάντως, οι αρμόδιοι Επιθεωρητές δύνανται να επιβάλλουν διοικητική κύρωση 800 ευρώ ανά θιγόμενο εργαζόμενο (βλ. ΥΑ 80016/2022).

Επίσης σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, δεν επιτρέπεται η πληρωμή σε είδος του δώρου στους δικαιούχους, παρά μόνο σε μετρητά, όπως επίσης είναι παράνομη οποιαδήποτε αξίωση του εργοδότη για επιστροφή των χρημάτων από τον εργαζόμενο μετά την καταβολή.

Το Δώρο Χριστουγέννων καταβάλλεται στο ακέραιο εφ’ όσον η σχέση εργασίας των μισθωτών με τον εργοδότη διήρκησε ολόκληρη τη χρονική περίοδο, δηλαδή από 1ης Μαΐου μέχρι 31ης Δεκεμβρίου κάθε χρόνου.