Παρά την σκληρή κριτική που ασκήθηκε από τον Γραμματέα της Κ.Ο. ΠΑ.ΣΟ.Κ. και Βουλευτή Αργολίδας, καθ. Γιάννη Μανιάτη προς τον αρμόδιο Υφυπουργό Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Πρόνοιας, κ. Ν. Παναγιωτόπουλο, για την ανυπαρξία Κέντρου Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕ.Π.Α.) στην Αργολίδα, ο αρμόδιος Υφυπουργός δε δεσμεύτηκε με σαφή τρόπο. Αντίθετα, έδωσε μια αόριστη υπόσχεση γενικού χαρακτήρα.

Πιο συγκεκριμένα κατά την τοποθέτησή του ο κ. Γ. Μανιάτης τόνισε:

«Κύριε Υπουργέ, έχω καταθέσει μία ερώτηση για ένα θέμα το οποίο θεωρώ πως συνιστά προσβολή της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Αναφέρομαι στο γεγονός ότι η Αργολίδα είναι ο μοναδικός Νομός της Πελοποννήσου - ίσως και ο μοναδικός Νομός της Ελλάδας - στον οποίο δεν υπάρχει Κέντρο Πιστοποίησης Αναπηρίας.

Ένας Νομός εκατό χιλιάδων κατοίκων, ένας Νομός όπου υπάρχουν εκατοντάδες ανάπηροι, υφίσταται μία ταλαιπωρία που μετεξελίσσει πια αυτήν την κατάσταση σε αγανάκτηση και οργή εκ μέρους των αναπήρων.

Οι ανάπηροι και οι οικογένειές τους, γνωρίζετε πολύ καλά, ότι έχουν το δικό τους προσωπικό, καθημερινό σταυρό μαρτυρίου να σηκώσουν.

Δεν είναι, λοιπόν δυνατό, δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό, η Πολιτεία να τους συμπεριφέρεται με τέτοιο τρόπο σαν να θέλει να τους εκδικηθεί για το δικό τους πρόβλημα.

Σε πρόσφατη ερώτηση που είχα καταθέσει, μου απαντήσατε ότι υπάρχουν εξήντα ένα (61) Κέντρα Πιστοποίησης Αναπηρίας σε όλη την Ελλάδα.

Αναρωτιέται, λοιπόν, ο κάτοικος της Αργολίδας το εξής: Από αυτά τα εξήντα ένα Κέντρα Πιστοποίησης Αναπηρίας δεν ήταν δυνατό να βρεθεί ούτε ένα για να λειτουργήσει στην Αργολίδα;

Κύριε Υπουργέ, θέλω να είμαι σαφής απέναντί σας: Οφείλετε, έχετε χρέος ως εκπρόσωπος της Πολιτείας, σήμερα, εδώ στην Αίθουσα του Κοινοβουλίου, όχι να μας πείτε αν θα δημιουργηθεί Κέντρο Πιστοποίησης Αναπηρίας στην Αργολίδα, αλλά σε πόσες μέρες θα το δημιουργήσετε. Είναι η μόνη απάντηση που μπορεί να γίνει αποδεκτή.

Ελπίζω - γιατί είμαι βέβαιος και για τη δική σας ευαισθησία - ότι η απάντησή σας θα είναι θετική.

Δευτερολογία: Κύριε Υπουργέ, λυπάμαι αλλά δεν έμεινα καθόλου ικανοποιημένος από την απάντησή σας. Μα καθόλου!

Και επειδή κάνατε και ένα σχόλιο για την ευρύτερη πολιτική συγκυρία της χώρας, πρέπει να σας πω ότι ο ελληνικός λαός απαιτεί από τους υπεύθυνους που κυβερνούν την χώρα πραγματικά ηρεμία, σωφροσύνη και όχι αποφάσεις που δείχνουν αυταρχισμό.

Εμείς είχαμε τη δυνατότητα εχθές -και το έκανε και ο Πρόεδρός μας, ο κ. Ευάγγελος Βενιζέλος- να δηλώσουμε από του Βήματος της Βουλής ότι δεν θέλουμε εκλογές, αλλά και δεν φοβόμαστε τις εκλογές. Απαιτούμε, όμως, να υπάρχουν συγκεκριμένα και σαφή στοιχεία εύρυθμης λειτουργίας της Κυβέρνησης, εύρυθμης λειτουργίας του Κοινοβουλίου, που δεν λειτουργεί όπως όλοι θα θέλαμε, εύρυθμης λειτουργίας των θεσμών του κράτους. Οι μαύρες οθόνες στις τηλεοράσεις, κύριε Υπουργέ, δυστυχώς, δεν τιμούν κανέναν. Είναι φαινόμενα τα οποία πρέπει άμεσα να πάψουν να υπάρχουν.

Για να απαντήσω, όμως, στη δική σας πρωτολογία, πρέπει να σας πω τα εξής: Μας αναφέρατε ότι έγιναν κάποιες εξετάσεις αναπήρων στην Αργολίδα. Δεν μας είπατε πόσους μήνες περίμεναν αυτοί οι άνθρωποι, κύριε Υπουργέ.

Να σας κάνω και μια τραγική ερώτηση; Μπορείτε να μας πείτε πόσοι στο ενδιάμεσο πέθαναν και δεν πρόλαβαν καν να πάρουν τη σύνταξη;

Επειδή, λοιπόν, τα πράγματα είναι τραγικά μερικές φορές, θεωρώ ότι δεν ήταν τόσο σώφρον που η Υπηρεσία σας έδωσε παράδειγμα να συγκρίνετε πληθυσμιακά το Καρπενήσι με την Αργολίδα. Ήταν ατυχές αυτό που σας εισηγήθηκαν. Η Αργολίδα έχει υπερδιπλάσιο πληθυσμό από το Νομό Ευρυτανίας.

Σε κάθε περίπτωση, κύριε Υπουργέ, επειδή πραγματικά πιστεύω ότι τα πράγματα μπορούν να λύνονται σε αυτόν τον τόπο με καλή προαίρεση, θεωρώ πως η αδυναμία ύπαρξης γραμματείας στη συγκεκριμένη περίπτωση μπορεί να καλυφθεί. Και θα το λύσω εγώ αν θέλετε. Θα το λύσει η Αργολίδα μόνη της, ο Αντιπεριφερειάρχης, ο Δήμαρχος. Θα βρούμε έναν μηχανισμό να σας στηρίξουμε γραμματειακά και είμαι βέβαιος ότι όλοι θα βοηθήσουν σε αυτήν την κατεύθυνση.

Επιτέλους, όμως, δεσμευτείτε πότε θα λειτουργήσει ΚΕΠΑ στην Αργολίδα. Είναι η μόνη απάντηση που μπορεί να γίνει αποδεκτή».

Ο αρμόδιος Υφυπουργός, κ. Ν. Παναγιωτόπουλος στην απάντησή του, ανέφερε: 

«Κύριε συνάδελφε, κι εγώ μιλάω χωρίς περιστροφές. Θα σας πω, λοιπόν, ότι εάν μπορέσουμε να συνεννοηθούμε εφ' όλης της ύλης, θα έχουμε και μέρες και μήνες, ίσως και χρόνια για να κάνουμε πράγματα και με τα ΚΕ.Π.Α. Αργολίδας και με όλες τις μεγάλες εκκρεμότητες της χώρας. Αν δεν τα καταφέρουμε, όμως, αμφιβάλλω αν θα έχουμε ώρες.

Μπαίνω, όμως, στο προκείμενο. Όντως αυτή τη στιγμή η χώρα χρειάζεται ηρεμία -και η κορυφή και η βάση- για να μπορέσουμε να συνεννοηθούμε και να βγάλουμε σε πέρας τη δουλειά που μας έχει ανατεθεί, η οποία δεν είναι άλλη από το να κρατηθούμε στα πόδια μας, ως κράτος, αλλιώς δεν θα υπάρχει τίποτα.

Για να υπάρξει ηρεμία, βασική προϋπόθεση είναι να εκλείψουν οι εστίες εκνευρισμού και κυρίως οι εστίες εκνευρισμού στην καθημερινότητα των πολιτών. Θα έλεγα, ότι η πιο οξυμένη εστία εκνευρισμού σήμερα στην Ελλάδα είναι τα προβλήματα που προκύπτουν από τη λειτουργία των ΚΕ.Π.Α. Αυτό συμβαίνει γιατί και αφορούν σε μία ομάδα ιδιαίτερα ευπαθή, δηλαδή τα άτομα με ειδικές ανάγκες, τους ανάπηρους, αυτούς που περιμένουν ιατρική κρίση προκειμένου να τους χορηγηθεί η αναπηρική σύνταξη ή το προνοιακό επίδομα και βέβαια γιατί οι καθυστερήσεις που έχουν δημιουργηθεί στο σύστημα, προσθέτουν εκνευρισμό ώρα με την ώρα.

Γίνεται, όμως, μία μεγάλη προσπάθεια, προκειμένου το ζήτημα των ΚΕ.Π.Α.να εξορθολογιστεί και η λειτουργία να καταστεί πιο εύρυθμη. Γίνεται πραγματικά μεγάλη προσπάθεια και νομοθετική και ουσιαστική, με διάφορες αποφάσεις που θα σας αναλύσω.

Στην Ελλάδα υπάρχουν όντως εξήντα ένα Κέντρα Πιστοποίησης Αναπηρίας, αλλά κανένα στην Αργολίδα. Ενδεχομένως αυτό να είναι άδικο για την Αργολίδα, αν και οι Υπηρεσίες με πληροφορούν ότι στην Αργολίδα είναι ιδιαίτερα μικρός ο αριθμός των περιστατικών που εξετάζονται από τα ΚΕ.Π.Α.

Αυτό που μπορώ να πω είναι ότι στις 15/4/2013 και στις 19/4/2013 εξετάστηκαν από κλιμάκιο που πήγε στην Αργολίδα και συνεργάστηκε με την Μονάδα Υγείας του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. Ναυπλίου, είκοσι περιπτώσεις ασθενών που περίμεναν εξέταση από τις δομές του ΚΕ.Π.Α., καθώς και δέκα κατάκοιτοι ασθενείς στο Ναύπλιο και στο Κρανίδι, των οποίων τα αιτήματα, βέβαια, ήταν εκκρεμή για μεγάλο χρονικό διάστημα. Μέσα στο καλοκαίρι θα ετοιμαστεί και το επόμενο κλιμάκιο, προκειμένου να εξεταστούν και οι υπόλοιπες εκκρεμότητες από ασθενείς της περιοχής. Είναι όντως μικρός ο αριθμός και αποδεικνύει αυτό που σας είπα.

Επομένως, γίνονται εξετάσεις και όπου δεν υπάρχουν ΚΕ.Π.Α.

Παρομοίως έγιναν εξετάσεις και στο Καρπενήσι και στη Νάξο και στο Αργοστόλι και στην Κάλυμνο και σε άλλα σημεία της χώρας χωρίς αυτές τις δομές. Λειτούργησε το κλιμάκιο. Δεν πήγαν οι ασθενείς, δεν καταταλαιπωρήθηκαν επιπλέον για να εξεταστούν για παράδειγμα στην Τρίπολη. Εξετάστηκαν οι κατάκοιτοι, όπως προβλέπεται, σε κατ' οίκον εξέταση από ειδικό κλιμάκιο ιατρού και γραμματέα. Είπαμε ότι ο αριθμός των περιστατικών είναι μικρός.

Από εκεί και πέρα, ναι, πρέπει να δούμε κάποια πράγματα για να ενισχύσουμε τη δομή όπως λέτε. Ξέρετε ότι βρισκόμαστε και σε φάση διοικητικής αναδιάρθρωσης της οργανωτικής δομής του Ι.Κ.Α.. Ζητάει γραμματειακή υποστήριξη. Στις νομοθετικές προβλέψεις του πρόσφατου νόμου που πέρασε το Υπουργείο Εργασίας, προβλέπεται η ενίσχυση σε επίπεδο γραμματειακής υποστήριξης των δομών του Ι.Κ.Α. και επομένως και των δομών του ΚΕ.Π.Α.

Αν προκύψει γραμματειακή υποστήριξη τι θα γίνει; Θα καταστεί δυνατόν στην Αργολίδα να κατατίθενται αιτήματα για εξέταση από το ΚΕ.Π.Α. Και αν τα κλιμάκια έρχονται να εξετάζουν, όπως γίνεται, τότε νομίζω ότι θα λειτουργεί μια δομή που θα δίνει λύση στο πρόβλημα, όπως είπα, στην ουσία του.

Δεν μπορώ να δεσμευτώ για μέρες. Μπορώ να δεσμευτώ, όμως, ότι είναι δυνατόν να γίνει και ότι εμείς θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να το υλοποιήσουμε.

Όπως σας είπα, επί της ουσίας εξετάζονται οι ασθενείς σε εκκρεμότητα από τα κλιμάκια. Και εξετάζεται και η δημιουργία γραμματειακής υπηρεσίας, προκειμένου να δέχεται αυτά τα αιτήματα.

Στα πλαίσια της γενικότερης διοικητικής αναδιοργάνωσης του Ι.Κ.Α., το βλέπουμε και συνολικά το θέμα.

Στη δευτερολογία μου θα αναφερθώ και σε ορισμένα επιπλέον, βελτιωτικά στοιχεία του συστήματος, γιατί νομίζω ότι έχει σημασία να ακουστούν.

Δευτερολογία: Κύριε συνάδελφε, σε ό,τι αφορά τη δημιουργία γραμματειακής υποστήριξης, ήδη έχει ρυθμιστεί νομοθετικά από εμάς. Είναι κάτι που το ζητάει και το Ι.Κ.Α. Μπορεί να ρυθμιστεί κάλλιστα. Για μένα μάλιστα είναι θέμα χρόνου για να γίνει, ενδοϋπηρεσιακά μέσα στις δομές μας, χωρίς να χρειαστεί να αναμιχθεί κανένας άλλος. Νομίζω ότι θέλει απλά προγραμματισμό και την ολοκλήρωση της διοικητικής αναδιοργάνωσης του Ι.Κ.Α.

Εγώ θα ήθελα να πω ότι το βασικό πρόβλημα με τα ΚΕ.Π.Α. αυτή τη στιγμή -και πρέπει να το καταλάβουμε- είναι ότι το 20%-25% των γιατρών στις τρεις επίμαχες ειδικότητες όπου παρουσιάζονται ελλείψεις, νευρολόγοι, καρδιολόγοι, ψυχίατροι -και κυρίως ψυχίατροι, δεδομένου ότι οι περισσότερες εξεταζόμενες περιπτώσεις είναι ψυχιατρικής φύσεως- οφείλει να καλύψει το 75%-80% των εκκρεμοτήτων.

Αυτή είναι η κύρια αιτία της καθυστέρησης κυρίως στην επαρχία, διότι στην Αθήνα ο μέσος χρόνος αναμονής εξέτασης είναι γύρω στους δύο με τέσσερις μήνες. Στην επαρχία θα έλεγα ότι ο μέσος χρόνος αναμονής εξέτασης πλησιάζει τους δέκα με δώδεκα μήνες. Βέβαια μερικές φορές είναι γύρω στους έξι μήνες. Εδώ ο χρόνος είναι το σημείο αναφοράς.

Έχουμε ζητήσει την ένταξη στο σύστημα προς εκπαίδευση και των γιατρών του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. Αν ο Ε.Ο.Π.Υ.Υ. στηρίξει με το στελεχιακό του δυναμικό σε γιατρούς αυτή την προσπάθεια, νομίζω ότι το σύστημα θα «ξεφρακάρει» γρήγορα. Ήδη, το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ προβαίνει στη συστηματική εκπαίδευση γιατρών του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. με στόχο την ένταξή τους στο ειδικό σώμα των γιατρών της αναπηρίας και τη συγκρότηση βέβαια περισσότερων Υγειονομικών Επιτροπών κυρίως στην επαρχία.

Έχει κινηθεί η διαδικασία ένταξης και ιδιωτών γιατρών. Υπάρχει αυτή τη στιγμή προκήρυξη για πρόσληψη τετρακοσίων γιατρών στις παραπάνω τρεις επίμαχες ειδικότητες.

Στον πρόσφατο ν. 4144/2013 που ψήφισε το Υπουργείο Εργασίας πριν από δύο μήνες εδώ, προβλέπεται ότι η στελέχωση γραμματειών ΚΕ.Π.Α. μπορεί να γίνεται και με προσωπικό προερχόμενο από λοιπούς φορείς κοινωνικής ασφάλισης και στο δημόσιο. Επομένως, υπάρχει το νομικό πλαίσιο και είναι θέμα διοικητικής αναδιοργάνωσης.

Επίσης, προβλέπεται ότι συμμετοχή στις επιτροπές ΚΕ.Π.Α. μπορούν να έχουν και οι γιατροί των ανωτέρων φορέων, καθώς και του Ε.Σ.Υ.

Το σημαντικότερο είναι ότι με νομοθετική πρόβλεψη σ’ αυτό το νομοσχέδιο που σας είπα, δίνεται παράταση στη χορήγηση σύνταξης αναπηρίας σε περιπτώσεις λήξης του δικαιώματος και εφόσον εκκρεμεί ιατρική κρίση χωρίς υπαιτιότητα των ασφαλισμένων, για ένα εξάμηνο. Δηλαδή, αυτός που περιμένει και ταλαιπωρείται μέχρι να περάσει από την επιτροπή του ΚΕ.Π.Α. για να κριθεί, για έξι μήνες έχει δικαίωμα να παίρνει κανονικά τη σύνταξή του, με μοναδική προϋπόθεση να έχει κριθεί από την Πρωτοβάθμια Υγειονομική Επιτροπή Αναπηρίας με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 67%. Θεωρούμε ότι είναι ιδιαίτερα σημαντικό, διότι απαλύνει λίγο το φόρτο αυτής της αναμονής.

Τέλος, έχει δοθεί άμεση προτεραιότητα σε κρίσιμα αιτήματα που αφορούν την απονομή συντάξεων και προνοιακών επιδομάτων.  Επίσης, για τα περιστατικά που υπάρχει αδυναμία προσέλευσης στις Υγειονομικές Επιτροπές επιτρέπεται δια νόμου η κατ’ οίκον εξέταση.

Επομένως, επί της ουσίας νομίζω ότι έχει γίνει μια προσπάθεια για να δοθούν ενέσεις ανακούφισης στο σύστημα.

Όσον αφορά το θέμα της Αργολίδας, δεσμεύομαι εδώ ότι εξετάζεται. Βέβαια -το έχετε ακούσει αυτό και στην ερώτηση- θέλετε κάτι παραπάνω. Βλέπετε ότι με τη διοικητική αναδιοργάνωση θα στηθεί επί της ουσίας ένας χώρος υποδοχής αιτημάτων για κρίση από τα ΚΕ.Π.Α. και στην Αργολίδα. Όπως σας είπα, από εκεί και πέρα η συνέχεια, δηλαδή η προσέλευση στην Αργολίδα των Υγειονομικών Επιτροπών, πάλι επί της ουσίας γίνεται.

Εγώ δεσμεύομαι. Ως φορέας που έχει σχέση με την κοινωνική ασφάλιση μπορεί να μην είναι απολύτως υπό την αρμοδιότητά μου, αλλά κατά κάποιο τρόπο είναι. Διότι όσον αφορά την κρίση σε ζητήματα αναπηρίας και ειδικά όσον αφορά τη χορήγηση προνοιακών επιδομάτων, είναι στην αρμοδιότητά μου. Επομένως, οφείλω να το παρακολουθήσω από κοντά, σε συνέργειες βέβαια με τη Γενική Γραμματεία Κοινωνικής Ασφάλισης.

Αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να θεωρήσουμε ότι προχωράει η διοικητική στελέχωση ενός τόπου υποδοχής αιτημάτων στην Αργολίδα. Από εκεί και πέρα, εφόσον μπορέσουμε να το ενισχύσουμε και με μια μόνιμη δομή, έχουμε κάθε καλή διάθεση να το κάνουμε. Πρέπει να ξέρουμε, όμως, ότι τουλάχιστον γι’ αυτό το καλοκαίρι οι εκκρεμότητες θα προλάβουν να εξεταστούν από τα κλιμάκια που επισκέπτονται επιτόπου, για να ανακουφίσουν, να κρίνουν, να απονείμουν, όπως άλλωστε έγινε και τον Απρίλιο».